İsrail, İran’a Yönelik Saldırıları Başlattı
İsrail, uzun süredir konuşulan İran saldırısına dün gece başladı. Bu saldırı, Washington ile Tahran arasındaki nükleer anlaşma müzakerelerinin sonuçsuz kalmasının ardından gerçekleşti. ABD yönetimi, İran ile olası bir çatışmanın bölgeyi savaşa sürükleyebileceği uyarısında bulundu.
ABD Başkanı Donald Trump, saldırıyla ilgili yaptığı ilk açıklamada, İran’ın nükleer silah sahibi olamayacağını ve müzakere masasına dönmesini umduklarını belirtti. Ayrıca gerektiğinde İsrail’i savunacaklarını vurguladı.
İran’ın Bölgeyi ve Küresel Ekonomiyi İstikrarsızlaştırma Potansiyeli
Uzmanlara göre, son yıllarda yaptırımlar ve diplomatik izolasyonla zayıflayan İran, hala bölgeyi ve küresel ekonomiyi istikrarsızlaştırma kapasitesine sahip.
İsrail medyasına göre, İran, potansiyel seçeneklerini değerlendirirken alacağı karşılığı da düşünmek zorunda. Ülkenin elinde birçok seçenek olsa da her birinin ciddi sonuçları bulunuyor.
İran’ın Olası Tepkileri
İran lideri Ali Hamaney, İsrail’in saldırılarında bazı komutan ve bilim insanlarının öldüğünü belirterek sert yanıt vereceklerini duyurdu. Peki olası senaryolar neler? İngiliz Times gazetesi, bu olasılıkları şu şekilde sıralıyor…
1- Füze Saldırısı
İran’ın bölgedeki ABD üslerini hedef alabilecek binlerce orta menzilli füzesi bulunuyor. Irak ve Katar’daki hava üslerinin de hedef olabileceği belirtiliyor. Ayrıca İran’ın, Irak ve Yemen’deki müttefik güçlerini de kullanabileceği öne sürülüyor.
2- Petrol Sahaları Hedef Alınabilir
Orta Doğu, küresel petrol arzının yaklaşık yüzde 30’unu sağlıyor. İran, nükleer tesislerine yapılan saldırıya karşılık petrol sahalarını hedef alabileceğini ima etmişti. Bu durumu önlemek için ABD ve İsrail’in ilk anda İran’ın füze bataryalarını etkisiz hale getirmesi gerekebilir.
3- Hürmüz Boğazı: Deniz Taşımacılığını Etkileyebilir
Dünya petrol sevkiyatının yüzde 30’u Hürmüz Boğazı’ndan geçiyor. Bu hattaki olası bir çatışmanın deniz taşımacılığını durma noktasına getirebileceği belirtiliyor.
Bu dar boğazın kapatılması, sadece bölgesel değil küresel düzeyde petrol arzını ve fiyatlarını etkileyerek ciddi bir enerji krizine neden olabilir.
4- İsrail’e Doğrudan Saldırı
İran, nükleer tesislerine saldırı düzenlenirse İsrail’i hedef alacağını açıklamıştı. İsrail’in İran hava savunma tesislerini vurmasına karşılık olarak İran, füzelerle saldırmıştı. Bu saldırıda bazı füzeler, Mossad’ın yakınlarındaki bir hava üssüne isabet etmişti.
İran’ın şimdilik küçük bir misilleme ile yanıt verdiği bildirildi. İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) tarafından yapılan açıklamada, İran’ın son birkaç saat içinde İsrail’e 100’den fazla insansız hava aracı yönlendirdiği belirtildi.
5- Vekil Güçler Devreye Girebilir mi?
İran’ın bölgedeki vekil güçleri, olası çatışmalarda rol oynayabilir. Hizbullah, Hamas ve Yemen’deki Husi milisler İran’ın desteğinde hareket ediyor. Irak’taki vekil güçler ise İsrail ve ABD’ye karşı saldırılar düzenleyebilirler.